W ostatnich dwóch latach wzrosło zainteresowanie rolą angiotensyny w patofizjologii choroby Alzheimera. W badaniach genetycznych u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi wykazano związek zmian skutkujących większym stężeniem konwertazy angiotensyny (ACE, angiotensin-converting enzyme) we krwi ze słabszymi wynikami uzyskiwanymi w testach neuropsychologicznych [1]. Ponadto, w zwierzęcych modelach choroby Alzheimera stwierdzono ochronny wpływ działającego także ośrodkowo inhibitora ACE, perindoprilu, na funkcje poznawcze [2] i zależność między stymulacją receptora angiotensyny II a zwiększonym wytwarzaniem beta-amyloidu [3]. W grudniowym numerze Archives of Neurology ukazały się wyniki badań przeprowadzonych przez Hajjar i wsp., których celem było określenie zależności między stosowaniem antagonistów receptora angiotensyny II (ARB, angiotensin receptor blocker) a zmianami neuropatologicznymi stwierdzanymi pośmiertnie w mózgach osób z chorobą Alzheimera i bez choroby Alzheimera, ale z pogorszeniem funkcji poznawczych i zmianami neuropatologicznymi. Porównano wyniki autopsji przeprowadzonej u osób z nadciśnieniem leczonym ARB, innymi lekami przeciwnadciśnieniowymi i nieleczonych. Łącznie przeanalizowano dane opisujące 890 przypadków pogorszenia funkcji poznawczych. Po dokonaniu oceny stopnia obciążenia amyloidem-beta według różnych kryteriów Hajjar i wsp. obliczyli ilorazy szans na mniejsze obciążenie amyloidem-beta u pacjentów przyjmujących ARB w porównaniu z chorymi leczonymi innymi substancjami. Średnia obliczonych ilorazów szans wyniosła 0,5. Jak zauważyli autorzy, w grupie osób stosujących ARB większy był odsetek pacjentów z chorobami dużych naczyń, które doprowadziły do udaru mózgu. Według Hajjar i wsp. wyniki analizy wskazują na potrzebę zbadania wpływu antagonistów receptora angiotensyny II na pogarszanie się funkcji poznawczych u pacjentów z zespołami otępiennymi.

1. Zhang Z, Deng L, Yu H i wsp. Association of angiotensin-converting enzyme functional gene I/D polymorphism with amnestic mild cognitive impairment. Neurosci Lett 2012; 514(1):131-5.
2. Dong YF, Kataoka K, Tokutomi Y i wsp. Perindopril, a centrally active angiotensin-converting enzyme inhibitor, prevents cognitive impairment in mouse models of Alzheimer's disease. FASEB J 2011; 25(9):2911-20.
3. Zhu D, Shi J, Zhang Y i wsp. Central angiotensin II stimulation promotes β amyloid production in Sprague Dawley rats. PLoS One 2011;28;6(1):e16037.