Alergii sprzyja wielkomiejski styl życia i przesadna dbałość o higienę. O ile w przypadku alergii pokarmowych dietę można w dużym stopniu modyfikować, o tyle alergeny wziewne, takie jak roztocza kurzu domowego, pyłki roślin, zarodniki grzybów pleśniowych czy sierść zwierząt domowych, są dużo trudniejsze do wyeliminowania.


Kalendarz pylenia roślin

Szczególnym typem alergii jest tzw. pyłkowica (katar sienny), czyli ostra reakcja uczuleniowa na pyłki roślin wiatropylnych. Pierwsze objawy najczęściej pojawiają się ok. 5.-6. roku życia, jako uczucie zatkanego nosa, napady kichania, wodnisty katar, pieczenie, zaczerwienienie spojówek, pokrzywki, dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Najczęściej pacjenci w naszej strefie klimatycznej uskarżają się na objawy od marca do lipca.



W aptece powinni uzyskać informację o kalendarzu pyleń ze zróżnicowaniem na 4 regiony, w których okresy wegetacyjne dla tych samych roślin mogą rozpoczynać się w różnym czasie.

Leszczyna rozpoczyna okres pylenia nawet już w styczniu i utrzymuje się do kwietnia. Pyłki tego drzewa wykazują reakcję krzyżową z pyłkami brzozy (marzec-maj) i olchy (styczeń-kwiecień). Należy pamiętać również, że u uczulonych na leszczynę dzieci istnieje możliwość wystąpienia reakcji anafilaktycznej po spożyciu orzechów laskowych.

Do alergenów zalicza się także pyłki dębu (maj), wierzby (marzec-kwiecień) i topoli. Okres pylenia dla traw, zbóż i chwastów trwa generalnie od maja do sierpnia.


Porady na co dzień

Pacjentom odwiedzającym naszą placówkę należy podać kilka wskazówek, które pozwolą ograniczyć pojawianie się objawów. W przypadku uczulenia na roztocza kurzu należy pamiętać o odkurzaniu pomieszczeń minimum 4 razy w tygodniu, praniu pościeli w 55-60°C, używaniu wilgotnych ściereczek do usuwania kurzu, pozbyciu się dywanów i miękkich mebli.

Największe stężenie pyłków ma miejsce w upalne, suche dni, dlatego spacery i wietrzenie pomieszczeń należy ograniczyć do pór popołudniowych. W miejscach, gdzie okna muszą pozostać otwarte, można zawiesić wilgotną ściereczkę, która mechanicznie zatrzyma większość pyłków. Na zewnątrz zaleca się noszenie okularów przeciwsłonecznych.


Preparaty antyalergiczne, o które pytają pacjenci

Pacjenci z alergią najczęściej zjawiają się w aptece po preparaty przeciwhistaminowe OTC na bazie cetyryzyny, loratadyny i na receptę na bazie feksofenadyny. Na receptach ordynowane są leki zapobiegające, jak i przerywające napady, w tym leki przeciwhistaminowe, sterydy (także donosowe), szczepionki alergenowe, czy wziewne leki przeciwastmatyczne. Szczególnie w przypadku leków wziewnych pacjenci oczekują od farmaceuty doradztwa i instruktażu w kierunku właściwego stosowania tych postaci leków.

Farmaceuta powinien zadbać o to, by przypomnieć pacjentowi o konieczności regularnego przyjmowania leków zaleconych przez lekarza. Jest to ważne ze względu na to, że nieleczona alergia może spowodować rozwój astmy. W przypadku wystąpienia zagrażającej życiu reakcji anafilaktycznej konieczne jest domięśniowe podanie epinefryny (w udo).


Warto pamiętać:

• właściwe rozpoznanie alergii jest podstawą leczenia,

• minimalizowanie ryzyka kontaktu z alergenami zmniejsza uciążliwość uczulenia,

• znajomość kalendarza pyleń pomaga w opanowaniu objawów, przez stosowanie leków,

• pacjent powinien być uświadomiony, które leki są do stosowania profilaktycznego, a które przerywają atak,

• ostre reakcje alergiczne mogą zagrażać życiu i wymagają zdecydowanej interwencji farmakologicznej.

autor: mgr farm. Agnieszka Maj
źródło: Farmacja Praktyczna (http://www.farmacjapraktyczna.pl/alergik-w-aptece-porady-dla-alergikow,opieka-farmaceutyczna,2527,49,1,1,pl)